کسی اگر می خواهد به معرفت برسد بداند باب الجواد، باب علم است.
حضرت آیت الله بهجت رضوان الله تعالی علیه می فرماید: امام جواد علیه السلام شهید راه علم است.
بنی العباس حاکمیت را برای خودشان می دانستند. امام با حضور در میادین علم، علمای درباری آنها را رسوا کرد. چون در آن عصر، عالم درباری و ادعای علم، مکتب و اندیشه ورزی حرف اول را می زده است. حضرت با ورود خود در میادین علم از همان 8،9 سالگی و زمین زدن فحول از علمای آن زمان کم کم دستگاه حکومتی را متزلزل می کردند.
ابن ابی داوود از علمای وقت در مجلس علمی با حضرت مناظره ای می کنند. «ابن ابى دُواد» نظری می دهد و امام جواد در مقابل او نظری مطرح می کنند. یک روز «ابن ابى دُواد» از مجلس معتصم بازگشت، در حالى که بشدت افسرده و غمگین بود. دوستش علت را جویا شد. گفت: امروز آرزو کردم که کاش بیست سال پیش مرده بودم! پرسیدم: چرا؟ گفت: به خاطر آنچه از ابو جعفر (امام جواد) در مجلس معتصم بر سرم آمد! دوستش گفت: جریان چه بود! گفت: شخصى به سرقت اعتراف کرد و از خلیفه خواست که با اجراى کیفر الهى او را پاک سازد. خلیفه همه فقها را گرد آورد و «محمد بن على» را نیز فرا خواند و از ما پرسید: دست دزد از کجا باید قطع شود؟
من گفتم: از مچ دست. گفت: دلیلش چیست؟ گفتم: چون منظور از دست در آیه تیمم: فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَاَیْدِیْکُمْ؛ (صورت و دستهایتان را مسح کنید) تا مچ دست است.
گروهى از فقها در این مطلب با او موافقت کردند و گفتند: دست دزد باید از مچ قطع شود، ولى گروهى دیگر گفتند: لازم است از آرنج قطع شود، و چون معتصم دلیل آن را پرسید، گفتند: منظور از دست در آیه وضو: فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ وَاَیْدِیَکُمْ اًّلىَ الْمَرافِقِ (صورتها و دستهایتان را تا آرنج بشویید) تا آرنج است. آنگاه معتصم جویای نظر امام جواد علیه السلام شد. امام فرمود: اینها نظر دادند، مرا معاف بدار. معتصم اصرار کرد و قسم داد که باید نظرتان را بگویید . امام فرمود: چون قسم دادى نظرم را مى گویم. اینها در اشتباهند، زیرا فقط انگشتان دزد باید قطع شود و بقیه دست باید باقى بماند. معتصم گفت: به چه دلیل؟ گفت: زیرا رسول خدا(ص) فرمود: سجده بر هفت عضو بدن تحقق مى پذیرد: پیشانى، دو کف دست، دو سر زانو، و دو انگشت بزرگ پا. بنابراین اگر دست دزد از مچ یا آرنج قطع شود، دستى براى او نمى ماند تا سجده نماز را به جا آورد، و نیز خداى متعال مى فرماید: وَ اَنّ الْمَساجِدَ للهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللهِ احَداً؛ سجده گاهها از آن خداست، پس، هیچ کس را همراه و همسنگ با خدامخوانید و آنچه براى خداست، قطع نمى شود. ابن ابى دُواد مى گوید: معتصم جواب محمد بن على را پسندید و دستور داد انگشتان دزد را قطع کردند و ما نزد حضار، بى آبرو شدیم! و من همانجا آرزوى مرگ کردم!
✅جوانان عزیز باید بدانند که اقتدا به جوادالائمه علیه السلام به این است که از دوران جوانی خود بهترین استفاده را برای کسب علم و دست برتر داشتن در دنیای علم، همه تلاش خود را بکار گیرند.
